18 Νοε 2013

Περί «ελευθερίας» – καμία ουσιαστική απάντηση, μόνο ερωτήματα.

Σκεφτόμουν, χρόνια τώρα, πριν και από την κρίση, ότι από το 1453 και μετά δεν έχουμε υπάρξει ουσιαστικά ελεύθεροι, όσοι κατοικούμε μέσα από τα σύνορα αυτού του τόπου που ονομάζουμε Ελλάδα. Μπορεί τα αφεντικά μας από τότε να έχουν ως επί το πλείστον ελληνική ιθαγένεια, είναι όμως, κι αυτά ελεύθερα; Με τι γνώμονα και κάτω από τι πιέσεις – εξωτερικές ή εσωτερικές, δικές τους – αποφασίζουν και εκτελούν για (;) εμάς; Κι εμάς, με τα «ελληνικής καταγωγής» αφεντικά μας, μας έχει πέσει πολλές φορές λόγος στη νεότερη ιστορία μας, για το πώς θέλουμε να ζούμε; Και έχουμε ενδιαφερθεί πολλές φορές, εδώ που τα λέμε, πραγματικά, να αποφασίσουμε και να σχεδιάσουμε πώς θέλουμε να ζούμε; Μήπως δε ζούμε ελεύθεροι από επιλογή; Μήπως είναι λίγο δύσκολη η ελευθερία και βολευόμαστε με τα εύκολα; Δεν το γράφω επικριτικά. Καταγράφω αυτόματα ό,τι μου περνάει απ’το μυαλό.

Και τι πάει να πει «ελευθερία»;  Τι σημαίνει πρακτικά; Και είναι μία η ελευθερία ή πολλές; Τι πάει να πει «ελεύθερος άνθρωπος»; Είναι ίδια η ελευθερία ενός ελεύθερου ανθρώπου, ενός ελεύθερου ατόμου ή ενός ελεύθερου πολίτη; Πρέπει να είναι ίδια; Και γιατί είναι τόσο σημαντικό να είναι κανείς ελεύθερος; Γιατί είναι προτιμότερο να είμαστε ελεύθεροι; «Ελευθερία» και «ασυδοσία» ταυτίζονται; Σαν να ταυτίζονται, πρακτικά, σε αυτήν την «ελεύθερη» χώρα.. Μήπως για τη δεύτερη αγωνιζόμαστε διαχρονικά σε αυτό το κομμάτι γης;

Υποθέτω πως πολλές από αυτές τις ερωτήσεις έχουν αποτελέσει αντικείμενο φιλοσοφικών πονημάτων που δεν έχω διαβάσει.  Τις καταγράφω, μήπως επιστρέψω σε αυτές στο μέλλον, αφιερώνοντάς τους περισσότερο χρόνο, για να τις απαντήσω


Σύμφωνα με τον Μπαμπινιώτη, «ελευθερία» είναι μεταξύ άλλων «(α) η δυνατότητα αυτόβουλης και απεριόριστης δράσης σύμφωνα με τις επιθυμίες (κάποιου), η απουσία εξαναγκασμού ή καταπίεσης […] (β) προσωπική ελευθερία η δυνατότητα τού φυσικού προσώπου να κινείται ελεύθερα και να αναπτύσσει το πρόσωπό του ως προσωπικότητα περιλαμβάνει όλες τις ειδικότερες εκφάνσεις ελευθερίας – σωματική, ψυχική, πνευματική, συνείδησης, βούλησης και έκφρασης, δημιουργίας, δράσης, επαγγελματική κ.λπ».
Την «ασυδοσία» την ορίζει ως την «ελευθερία δράσεως και κινήσεων χωρίς κανένα μέτρο, χωρίς περιορισμούς και έλεγχο, η αυθαίρετη και ανεξέλεγκτη δράση».
Βρείτε τις διαφορές ^ :ρ
Προφανώς ένας ορισμός δε φτάνει – θέλει φιλοσοφική, κοινωνιολογική και πολιτική μελέτη. Ίσως το κάνω διδακτορική διατριβή μια μέρα. Ίσως (πιθανότατα) και όχι :ρ


* Το κείμενο γράφτηκε χωρίς να έχει προηγηθεί χρήση ναρκωτικών ουσιών :ρ

Δεν υπάρχουν σχόλια: